మీరంతా నేతిబీరకాయ సామెత వినే ఉంటారుగా......నాకు తెలిసి అది తప్పు! నేతిబీరకాయలో నెయ్యి ఉంటుందండీ...నిజ్జంగా నిజమండీ బాబూ! మరి మన పెద్దవాళ్ళు ఆలాగున ఉపమానం చెప్పటంలో అంతరార్థం మరైదైనా ఉందేమో నాకు తెలీదు కాని, నేతిబీరకాయలో నిజ్జంగానే నెయ్యుంటుంది...;)....తివిరి యిసుమున తైలం తియ్యటం కష్టమేమోగాని, నేతిబీరకాయనుంచి నెయ్యి తియ్యటం మాత్రం చాలా వీజీ....:)....

"ఉన్నంతమాత్రాన అసలు నేతిబీరకాయ నుంచి నెయ్యి తీయాల్సిన అవసరమేంటటా? చక్కగా ఆవునెయ్యి,గేదెనెయ్యి దొరుకుతుండగా....దాన్ని ఆపాటున వండేసుకోవచ్చుగా?" అంటారేమో! మరదే,కాస్త నన్ను చెప్పనివ్వండీ! ఇక్కడ నా ఉద్దేశం నేతిబీరకాయలో నెయ్యి ఉంటుందని చెప్పటమేకాని, దాన్ని తీసుకుని గేదెనెయ్యికో,ఆవునెయ్యికో బదులు వాడుకోమని కాదు...;).....కాని నెయ్యి తియ్యాలి, ఎందుకో కింద చెప్తానేం....:)

నాకు తెలిసి చాలా మందికి అసలు "నేతి బీరకాయ" అంటేనే తెలీదేమో!ఇందాక మిత్రులొకరు "నేతిబీరకాయ పచ్చడి" చేశాను అనగానే, "బాగా నెయ్యి పోశావా!" అన్నాడు....హ్మ్! అందుకని ఇంత గొప్ప శాకం చాలా మందికి తెలీకపోవటం వల్ల దాని పుటో కూడా పెడుతున్నా ఇక్కడ....వీటి గురించి చాలా మందికి తెలీకపోడానికి కారణం, అన్ని కూరల్లా ఇవి బజార్లో దొరకవు....ఇంట్లో పండించాల్సిందే.....మాకైతే కొష్టాల దగ్గర వేసి, తీగని గడ్డివాముల మీదికి అల్లించేవాళ్ళం....విరగ్గాసేవి, గడ్డి వామి నిండా అల్లుకున్న తీగతో,కాయలతో ఎంత అందంగా ఉండేదో!...... ఇవి మొన్న నాన్న వస్తూ తెచ్చినవి, పదిరోజులనుంచి చల్లపెట్టెలో ఉన్నాయి కదా, అందుకే అంత తాజాగా లేవు......ఇంటో అయితే ఎప్పటికప్పుడు తెంపుకు వచ్చి పచ్చడి చేసుకునేవాళ్ళం.......ఇక్కడ దొరికిందే భాగ్యం ఇలా సర్దుకుపోవాల్సిందే!

మొన్న నాన్న తెచ్చిన మూడు కాయల్లో ఒకటి పప్పులో పెట్టా! మిగతా రెండూ ఇవ్వాళ పచ్చడి చేశా......నేతి బీరకాయలు పప్పులో పెట్టినా, పచ్చడి చేసినా ఎంతకమ్మగా ఉంటాయో! కూర మాత్రం అంత రుచి ఉండదు.......ఈ నేతిబీరకాయ పచ్చడి అంటేనే ముందు గుర్తొచ్చేది కార్తీకమాసం.....కార్తీకమాసం ఉపవాసాలున్నవాళ్ళు ఇది తప్పనిసరిగా తింటారు...మా ఊళ్ళో బ్రాహ్మలకి ప్రతి సోమవారం,పౌర్ణానికి,ఏకాదశులకి పట్టుకెళ్ళి ఇచ్చేవాళ్ళం......అలా అందరికీ పంచడం అదో సరదా......

ఇక పచ్చడి ఎలా చెయ్యాలో చెప్తాను.....మామూలుగా నేతిబీరకాయ పచ్చడి రెండు రకాలుగా చేస్తారు......ఇక్కడ రెండూ చెప్తాను....జాగ్రత్తగా ఫాలో అవ్వండేం....:)

మొదటి రకం :-

• ముందు మంచి నేతిబీరకాయల్ని తీసుకోవాలి.రెండు కాయల్తో పచ్చడి చేస్తే నలుగురికి రెండు పూటలా వస్తుంది....కాయ మరీ లేతగా ఉండకూడదు,అలా ఉంటే పచ్చడి మరీ లేహ్యమైపోతుంది....అలా అని మరీ ముదిరి, విపరీతంగా పీచు పట్టినా తినలేం.....కాని, ముదిరినకాయ ఉంటే పచ్చడి చేసుకోటమే ఉత్తమం, పప్పుకి అస్సలు బాగోదు......
• ఇప్పుడు ఈ కాయల్ని కుమ్ములో పెట్టి కాలవాలి.....హ్మ్! "ఇక్కడ ఈ సిటీల్లో కుమ్ము మాకు ఎక్కడనుంచి వచ్చిద్ది బాబూ" అంటారేమో! స్టవ్ మీద సన్నమంట పెట్టి దానిమీదకూడా కాల్చుకోవచ్చు.కాని కుమ్ములో పెట్టిన రుచి రాదు.....స్టవ్ మీద కాల్చేప్పుడు, తొడెం పట్టుకుని తిప్పుతూ అన్ని వేపులా సమంగా కాలేలా చూసుకోవాలి.మరీ బొగ్గు అయ్యేవరకు ఉంచేరు పొరపాటున..:).....బాగా లోపల కాయంతా మగ్గి,ఉడికేవరకు ఉంచితే చాలు..నొక్కితే అర్థమవుతుంది........అదే కుమ్ములో పెట్టేట్టైతే ఒక అరగంట ఉంచి వదిలేస్తే చాలు, చక్కగా మగ్గిపోద్ది....
• ఇప్పుడు ఈ కాయకి పైన తొక్క బాగాకాలి స్పూనుతో గీరేస్తే సులువుగా వచ్చేస్తుంది.....ఇప్పుడు ఈ కాయని పట్టుకుని రెండు చేతులతో పిండితే కమ్మటి సువాసనగల నెయ్యి(లాంటి పదార్థం) వచ్చిద్ది. ఈ నెయ్యిని వేరే గిన్నెలోకి పిండి పక్కన ఉంచుకోవాలి.....ఎందుకు ఈ నెయ్యి తియ్యాలీ అంటే, అలానే నూరితే పచ్చడి సరిగ్గా మెదగదు......
• ఇప్పుడు ఆరేడు పచ్చిమిరపకాయలు,కాసిని ధనియాలు,కాస్త జీలకఱ్ఱ,ఒక ఎండుమిరపకాయ,నాలుగు మెంతిగింజలు,కాస్త కరివేపాకు చిన్న బాండీలోకి తీసుకుని రెండు చిన్నగెంటెలు నూనేసి, పచ్చిమిరపకాయలు తెల్లబడేవరకు వాడ్చాలి.....
• ఇప్పుడు రోట్లో నెయ్యి పిండేసిన కాయల్ని వేసి కచ్చాపచ్చాగా తొక్కాలి.తొక్కేప్పుడు పైన వాడ్చిపెట్టుకున్న మిరపకాయలు,ధనియాలు,జీలకఱ్ఱ్ర,కరివేపాకు ,కాసింత చింతపండు,సరిపడా ఉప్పు వేసి పచ్చడి బండతో నూరాలి...పొత్రం వేసి రుబ్బొద్దు.....ఈ పచ్చడి మరీ లేహ్యంలా ఉంటే బాగుండదు...కచ్చాపచ్చాగా ఉంటేనే బాగుంటుంది.....నూరేప్పుడు చివర్లో నాలుగు వెల్లుల్లి రెబ్బలు,కాసిని కొతిమీరాకులు వేసి తొక్కాలి....పచ్చడికల్లా ఇవే రుచి.....తినని వాళ్ళు మీ ఇష్టం, లేకపోయినా బానే ఉంటుంది....
• ఇప్పుడు ఇలా నూరుకున్న పచ్చడికి, ముందు తీసిపెట్టుకున్న "నెయ్యి" కలపాలి......:)...అప్పుడు రుచి అదిరిపోద్ది.....
• రోలు లేకపోతే, మిక్సీలో వెయ్యాలి అనుకుంటే ముందు మిరపకాయలు,ధనియాలు ఇవన్నీ ముందు ఒక తిప్పుతిప్పి తర్వాత కాయవేసి ఒక్కతిప్పుతిప్పి వదిలెయ్యండి......కాని రోటి పచ్చడి రోటి పచ్చడే.....:)
• చివర్లో కావాలనుకున్న వాళ్ళు తాలింపు పెట్టుకోవచ్చు, కాని అంత అవసరంలేదు అన్నీ నూనెలో వాడుస్తాం, పైగా "నెయ్యి" కలుపుతాం కదా! నాకైతే తాలింపు లేకపోతేనే నచ్చిద్ది.........

• ఇది మామూలే, మిగతా అన్ని బండపచ్చళ్ళలానే......
• ముందు కాయల్ని శుభ్రంగా కడిగాలి.సాధారణంగా నేతిబీరకాయలకి చెక్కు ఎక్కువ ఉండదు.కాబట్టి అలానే ముక్కలు కోసుకోవచ్చు...కాదు అనుకుంటే, పైపైన చెక్కు తీసి చిన్న ముక్కలుగా కొయ్యాలి.
• ఇప్పుడు ఈ ముక్కల్ని బాండీలోవేసి, ఒక చిన్నగెంటెడు నూనెవేసి పొయ్యిమీద పెట్టి వాడ్చాలి......ముక్కల్లోంచి నీరంతా బైటకొస్తుంది,ఖంగారు పడొద్దు....నీరంతా ఇగిరిపోయే వరకు వేయించాలి......తర్వాత పైన చెప్పినట్టుగా పచ్చిమిరపకాయలు,ధనియాలు,జీలకఱ్ఱ,మెంతులు,కరేపాకు కాస్తనూనేసి వాడ్చాలి....ఇలా విడివిడిగా ఓపికలేదనుకుంటే ముక్కలతో కలిపికూడా వేయించొచ్చు.....
• తర్వాత షరా మామూలే...పైన చెప్పినట్టు రోట్లోగాని,మిక్సీలోగాని వేసి,కాస్త చింతపండు,నాలుగు వెల్లుల్లి రెబ్బలు,కాసిని కొతిమీరాకులు,కావాలనుకున్నంత ఉప్పు వేసి నూరుకోటమే.....తర్వాత తాలింపు కావాలంటే పెట్టుకోవచ్చు.....
• కాని మిక్సీలో నూరిన పచ్చడికి,ఇలా ముక్కలు వేయించి నూరిన పచ్చడికి నేను రుచి అంత గ్యారంటీ ఇవ్వలేనన్నమాట......;)

"వంకాయ వంటి కూరయు" ఈ పద్యం మొత్తం కాకపోయినా ఈ లైనైనా జీవితంలో ఒకసారో,వందసార్లో వినే ఉంటారు కదా! ఎందుకూఊఊఊఊఊఊఊ అని ఎప్పుడేనా ఆలోచిస్తిరా ఎవరైనాఆఆ...ఆహాఁ! ఆలోచించారా అంట!... "ఎందుకేవిఁటి నీ మొహం! రుచిగా ఉంటుంది కాబట్టి" అని గబుక్కున అనేస్తారేమో! నాకామాత్రం తెలీకడిగానా...అయినా రుచి అనేది అన్ని కూరలకీ ఉంటుంది, దేని రుచి దానిది....కొంతమంది చేతుల్లో కొన్ని కూరలు అద్భుతంగా అలాగా కుదిరిపోతాయ్ అంతే....కొన్ని కూరలు వాటిల్లో పడాల్సిన ద్రవ్యాలు నిఖార్సుగా పడితే, వాసనకే నోట్టో నీళ్ళు రప్పించేస్తాయ్, తింటే జిహ్వకంటుకుని సంవత్సరాలపాటు వదిలిపెట్టవు.......మరి "వంకాయవంటి కూర" లేదని సదరు కవిగారు ఎందుకన్నారో!

నేను తెగ ఆలోచించేసి కనుక్కున్న కారణం చెప్తా......మిగతాపద్యం కూడా చదివితే కాస్త తెలివికొచ్చిద్ది....." పంకజముఖి సీత వంటి భార్యామణి", "శంకరుని వంటి దైవము" "లంకాపతి వైరి వంటి రాజు" వీళ్ళలాంటి వాళ్ళు లేరట! అంటే అలా, ఆయా పాత్రల్లో అనువుగా ఒదిగిపోయి, ఆ పదాలకి అర్థం అంటే వీళ్ళే,,వాళ్ళే పరమ ప్రమాణం అనిపించేవాళ్ళు కదా! కాబట్టి మనం ఇక్కడ "కూర" అనే దానికి ప్రమాణంగా తీసుకోవాలంటే ఎలా ఉండాలి అది! ఎవరు వండినా, ఎలా చేసినా "ఆహా!" అనిపించేలా ఉండాలి.....ఏ ద్రవ్యం వేసి చేసినా, ఎన్ని పేర్లు పెట్టుకున్నా దాని అసలు లక్షణం వదిలిపెట్టకూడదన్నమాట! అలా ఎవరి చేతుల్లో ఐనా చక్కగా ఒదిగిపోయి, తిన్నవాళ్ళ నోళ్ళల్లో కరిగిపోవాలి...అద్దన్నమాట సంగతి!

ఇలాంటి లక్షణాలున్న శాకం నాకు "వంకాయ" తప్ప ఏదీ కనిపించలా....కొన్ని ఒకరకంగా చేస్తేనే బాగుంటాయ్, కొంతమందికే "వహ్వా" అనేలా కుదురుతాయి.... కాని వంకాయ మాత్రం ఎన్ని రకాలుగా వండినా, ఎవరు వండినా, ఏ ద్రవ్యం పడ్డా,పడకపోయినా...దాని రుచి దానిదే...."సాటిలేదు శాకరాజమా నీకు, అందుకో ఇవే మా ప్రణామంబులు"....ః).....
అసలు వంకాయతో ఎన్ని రకాలు వండచ్చో!!!!!.....నూనె వంకాయ, గుత్తి వంకాయ( ఇందులో మళ్ళా కారం పెట్టి,ఉల్లి ముద్ద పెట్టి, మసాలా పెట్టి,ధనియాల కారం పెట్టి,....) మెంతి వంకాయ, వంకాయ వేపుడు(పకోడీతో మళ్ళా), వంకాయ పులుసు, వంకాయ పాలేసి, పెరుగు వంకాయ,టమాటాతో,ఉర్లగడ్డతో,వంకాయ పచ్చడి, వంకాయ బజ్జిపచ్చడి, వంకాయ ఊరగాయ.......ఇలా చెప్పుకుంటూ పోతే లిస్టు ఆగదేమో...;).....

కొంతమందికి మరో డవుటు రావచ్చు....వంకాయ ఆరోగ్యానికి మంచిది కాదుగా అంటారేమో!......"వృంతాకం కోమలం పథ్యం" అండీ బాబూ...చక్కటి నాజూకు, లేలేత వంకాయలు మిగులవేపుళ్ళు కాకుండా వండుకు తింటే ఆరోగ్యానికి ఏం ఢోకా ఉండదు......ముదురు వంకాయలు మాత్రం మంచిది కాదు....కాని సంవత్సరానికొక పాలి చేసుకుతింటే బజ్జి పచ్చడీ, ఊరగాయా(ఇవి ముదిరిన వంకాయలతోనే చేస్తారు) ఆరోగ్యాన్ని చెరపవులెండి......ః).....కాబట్టి చక్కగా రకరకాలుగా వండుకు తినండి....... "వంకాయ వంటి కూరయు" అని మళ్ళా మళ్ళా పాడుకోండి..........

ఇక ఇవ్వాళ నే చెప్పబోయే వంకాయ రకం మా గుంటూరు పేటెంటన్నమాట! అదే "పెరుగు వంకాయ"......ఇహహాహ్హ! హిహిహిహి! అదో అక్కడ గోదారోళ్ళు ముఠా కట్టేస్తున్నారు....కాస్తాగండి, టపా అయ్యాక తేల్చుకుందాం మనం.....;)...... మా ఇంట్లో మా అమ్మమ్మ ఇది తప్పితే వండేదికాదు....పెరట్లో నిండా విరగ్గాసేవా...వారంలో మూడు రోజులు పెరుగొంకాయే....ఎప్పుడన్నా పులుసు, పచ్చడి...నూనొంకాయ, గుత్తొంకాయ ఎంత బతిమాలినా చేసేదికాదు, అదేమంటే "ఇట్టా చేస్తేనే వంటికి మంచిది..చలవ.." అని మా నోళ్ళు మూయించేది.....పైగా నాన్న సపోర్టు......"ఎంత రుచిగా ఉన్నా ఏం తింటామండీ బాబూ! అదే రోజూ" అనిపించేది...

మా ఊళ్ళో ఒక చిన్న "జరిగిన కథ" చెప్తుంటారు.....మా వెనకతరాలామె ఒకామె ఒక ఆదివారంనాడు వంకాయకూర,బాగా అన్ని మసాలాలూ దట్టించి వండిందంట....మొగుడు తిని "ఆహా, ఓహో, అద్భుతం, అమృతం" అన్నాట్ట....ఇంకేముంది, మా ఆయనకి ఇంత బాగా నచ్చిందిగా అని మళ్ళా మరసనాడు అదే వండిందట.....ఆ మొగుడుగారు తిని "చాలా బాగుంది ఇవ్వాళ కూర" అన్నాట్ట...మళ్ళా మరసట్రోజు కంచంలోకి అదే కూర, ఏ మార్పూలేకుండా.....తిని కూర బాగుంది అని లేచిపోయాట్ట.....ఇక అమ్మగారు శుక్రవారం వరకూ సేం ఫార్ములాతో అదే వంకాయ కూర వడ్డించిందట పాపం....ఈ మూడ్రోజులూ ఏం మాట్టాడకుండా తిని వెళ్ళాట్ట....ఈ మహా ఇల్లాలు "గమ్మున తింటున్నాడుగా, నేను వంకాయ కూర ఎంత బాగా వండుతున్నానో" అనుకుని భుజాలెగరేసుకుంటూ శనివారంకూడా అదే వంకాయకూర పళ్ళెంలో వేసిందట.....అట్టా కంచంలో పడీ పడగానే ఆయన ఇంతెత్తున అరిచేసి కంచం విసిరికొట్టాట్ట....ఆ భార్యగారికీ వెంటనే కోపం తన్నుకొచ్చి మళ్ళా ఆ కింద పడ్డ కూరంతా ఎత్తి కంచంలో వేసి ఆయన ముందు పెట్టి,"ఇన్ని రోజులూ లొట్టలేసుకు తిన్నావ్, ఇవ్వాళేమైంది....తినకపోయావో పోలీసుల్ని పిలుస్తా" అందట.....హిహ్హిహొహిహిహి.....అసలే మెతక ప్రాణం ఏమో కిక్కురుమనకుండా తిన్నాట్ట సదరు భాబా....;)....హిహిహిహి...అదేనండీ భార్యాబాధితుడు......;)

మాకు ఈ కథ చెప్పి మమ్మల్ని హడలగొట్టేది మా అమ్మమ్మ...తినకపోతే నరాలవీరమ్మ(పైన చెప్పిన భార్యామణి పేరులెండి.....;)...) పిలిచినట్టు పోలీసుల్ని పిలుస్తా అనేది.....కుఁయ్,కఁయ్ అనకుండా తినేవాళ్ళం.............కాని బైటకొచ్చాక ఈ వేపుళ్ళ దెబ్బకి, ఎప్పుడెప్పుడు ఇంటికెళ్ళి పెరుగొంకాయ తిందామా అనిపించేది.....ఇప్పుడు నా వంటలో వంకాయ చేస్తే పెరుగొంకాయే......అంత విరక్తి వచ్చేసింది వేపుడన్నా, నూనొంకాయన్నా........పైగా ఎండాకాలంకదా.....చల్లగా కూర గొంతు దిగుతుంటే ఎంత హాయిగా ఉంటదో.....;).....

మరి చెప్పెయ్యనా ఎలా చేసుకోవాలో.........

• మాంఛి లేతగా విత్తనం పట్టకుండా ఉన్న వంకాయలు కావాలి.....ఈ కూరకు మన దేశవాళీ పొడవు వంకాయలే బాగుంటాయి....గుండు వంకాయలు అంత రుచి రావు......ఈ కాయల్ని తీసుకుని శుభ్రంగా కడిగండి.......ఈ కాయల్ని సన్నగా కొంచెం పొడవుగా ముక్కలు కొయ్యాలి, పైన ఫోటోలో పెట్టాకదా, ఆ సైజులో.....కోసేప్పుడు పక్కనే నీళ్ళగిన్నె పెట్టుకుని, దాంటో చిటికెడు ఉప్పు వేసి ఈ కోసిన ముక్కని కోసినట్టు ఆ ఉప్పునీళ్ళల్లో వేసుకోవాలి....ముక్క విడిగా ఉంచితే నల్లగా అయిపోతుంది, పైగా కరుణెక్కుతుంది(చేదు వస్తుంది).......
• ఇప్పుడు కూరగిన్నె తీసుకుని దాంట్లో ఈ ముక్కలు నీళ్ళలోంచి తీసి వేసి, వెంటనే అవి మునిగేంతగా మజ్జిగ పొయ్యాలి.....మజ్జిగ కొంచెం పుల్లగా ఉంటే బాగుంటుంది......
• ఇప్పుడు సరిపడా ఉప్పు,కారం వేసి ఈ గిన్నెని పొయ్యి ఎక్కించాలి.....కాస్త చిన్నవత్తిలో ఉడికించాలి..మరీ పెద్ద వత్తైతే ముక్క చిదిరిపోతుంది....కూర ఉడికేప్పుడు ఎక్కువగా కలపొద్దు....ఈ కూరకి ముక్క చిదిరితే బాగుండదు....మధ్య మధ్యలో గిన్నె పట్టుకుని ఎగరెయ్యాలి కూర కలవడానికి బాగా....ఈ ఎగరెయ్యటం బాగా అలవాటుంటేనే చెయ్యండి, లేకపోతే ముక్కలన్నీ గాల్లోకెళ్ళిపోతాయి....;)...అంత రిస్కు ఎందుకనుకుంటే చిన్న స్పూనులాంటిది తీసుకుని జాగ్రత్తగా కలపండి...ఇదంతా అడుగంటకుండా చూసుకోటం కోసమే....;)
• ముక్క బాగా ఉడికి, మజ్జిగ అన్నీ ఇగిరిపోగానే గిన్నె దించేసి చక్కటి ఇంగువపోపు పెట్టి దీంట్లోకి తిప్పెయ్యండి.....ఆ తిరగమాత మీదే వెంటనే సరిపడా పెరుగు వేసి కూరని కలిపెయ్యండి,పైనా కాస్త కొతిమీరాకులు చల్లుకోవాలి...మూతపెట్టి రెండు నిమిషాలు మగ్గనివ్వాలి..అప్పుడు పెరుగు ముక్కకి బాగా పడుతుంది.....అల్లం,వెల్లుల్లి,పచ్చి మిరపకాయలు,మసాలాలు వెయ్యొద్దు, సాధుత్వం పోతుంది
  
• అంతే! కమ్మటి పెరుగువంకాయ తయార్....వేడిగా తిన్నా, చల్లగా తిన్నా అదిరిపోతుంది... ఇది నూనె వంకాయలా తొందరగా పాడవదు, ఫ్రిజ్జులో లేకున్నా సాయంత్రం వరకూ బానే ఉంటుంది.ఎండాకాలంలో ఈ కూర తింటుంటే పొట్టకీ, ప్రాణానికీ హాయిగా ఉంటుంది......